Kaligrafia – doradzamy od czego zacząć

Krój pisma

To jaki styl pisma wybierzesz, pomoże w doborze odpowiednich narzędzi. Trudno wskazać konkretny krój pisma, od którego dobrze jest zacząć. Warto ocenić, który styl po prostu ci się podoba lub poznać wzajemne powiązania krojów pisma i ich pochodzenie. Na przykład styl Copperplate (Kursywa angielska) stanowi bazę do bardzo popularnego nurtu Modern Calligraphy. Z kolei aby tworzyć charakterystyczne prace w stylu Modern Gothic warto zapoznać się z krojami Fraktura i Tekstura.

Stalówka

Wybraliśmy kilka stalówek i marek, polecanych przez doświadczonych kaligrafów, które warto wypróbować. Stalówki dzielimy na dwa główne rodzaje: ostre i ścięte.

Stalówki ostro zakończone, używane są do m.in. Kursywy angielskiej (Copperplate) i stylów Modern Calligraphy. Dla początkujących, idealną stalówką ostro zakończoną będzie pięknie wykonana japońska Nikko G. Została stworzona dla rysowników mangi, ale z czasem zaczęli doceniać ją też kaligrafowie. Stalówka Nikko G nie drapie papieru, dobrze rozprowadza atrament i jest dość elastyczna. Warto też zwrócić uwagę na stalówki Leonardt 111 EF, Leonardt 300 oraz, dla zaawansowanych, Joseph Gillott 303, którą niestety trudno zdobyć.

Stalówki ścięte przeznaczone są do takich krojów pisma jak: Italika, Uncjała, Minuskuła karolińska oraz stylów gotyckich. Charakteryzują się szeroką końcówką, ściętą pod kątem 45 stopni. Stalówki ze ściętą końcówką, które warto wypróbować, to D. Leonardt & Co marki Manuscript, dostępne w różnych szerokościach (od 0,5 do 4 mm).

Zdaniem wielu kaligrafów najlepsze stalówki, to te przedwojenne. Producenci używali wtedy stali lepszej jakości. Jeśli więc uda ci się je gdzieś upolować, masz niezwykłe szczęście!

 

Zdaniem wielu kaligrafów najlepsze stalówki, to te przedwojenne. (...) Jeśli więc uda ci się je gdzieś upolować, masz niezwykłe szczęście!

Obsadka

Obsadki możemy podzielić na proste i skośne. Proste posłużą do pisania m.in. Italiką, Uncjałą i Minuskułą karolińską. Skośne natomiast pomagają uzyskać odpowiedni kąt nachylenia w pisaniu, np. Kursywą angielską (Copperplate). Jeśli chcesz pisać różnymi stylami, świetnym rozwiązaniem są stalówki 2w1. Dzięki ruchomej wstawce, obsadkę ze skośnej szybko możesz przerobić na prostą.

Do wyboru jest mnóstwo obsadek. Są wykonywane z różnorodnych materiałów, mają różne grubości i kolory. Wszystko zależy od twoich preferencji. Przykładowo, obsadki drewniane będą się szybciej brudzić, ale są miłe w dotyku i mają naturalny wygląd. Obsadki mogą być bardzo minimalistyczne, jak te marki Deml Holzerzeugnisse lub wyraziste, np. australijskie Moblique.

Prawdziwą perełką dla kaligraficznych maniaków jest polska marka AbleSnail. Jej założyciel własnoręcznie tworzy piękne obsadki ze szlachetnych materiałów: mosiądzu, drewna palisandrowego lub żywicy. Każda z nich to niepowtarzalne dzieło sztuki!

Prawdziwą perełką dla kaligraficznych maniaków jest polska marka AbleSnail. Jej założyciel własnoręcznie tworzy piękne obsadki (...). Każda z nich to niepowtarzalne dzieło sztuki!

Atrament i tusz

Czym różni się atrament od tuszu? Atrament to barwnik rozpuszczony w wodzie. Dzięki temu lepiej spływa i nie zatyka kanalika stalówki. Jest rzadszy, mniej nasycony i nieco bardziej podatny na blaknięcie. Atramenty są przeznaczone do piór wiecznych, ale są również wykorzystywane przez kaligrafów do piór maczanych. Świetne atramenty w szklanych słoiczkach oferuje niemiecka marka Kaweco.

Tusz z kolei nie rozpuszcza się w wodzie, tworzy zawiesinę i wymaga częstego mieszania. Tusze są gęstsze i mają bardziej nasycone kolory niż atramenty. Nadają się wyłącznie do piór maczanych. Doskonale sprawdzają się tusze amerykańskiej marki Ziller’s dostępne w obłędnych kolorach!

Również w Polsce powstają świetniej jakości tusze. Małą manufakturę KWZ Ink prowadzi Konrad - chemik i miłośnik kaligrafii. W palecie barw znajdziesz rzadkie odcienie o metalicznym wykończeniu. Gdy rozpoczniesz przygodę z tuszami KWZ Ink, już się z nimi nie rozstaniesz!

Papier

Najlepsza stalówka, atrament i obsadka nie pomogą, jeśli użyjemy nieodpowiedniego papieru. Cała przyjemność pisania opiera się na tym fundamencie. Jeśli jesteś początkującym kaligrafem możesz użyć papieru "do drukarki", który sprzedawany jest na ryzy, na przykład Double A Premium lub Navigator Universal. Jeżeli chcesz zainwestować w papier lepszej jakości, polecamy doskonałe notatniki Midori z serii MD Paper, czy polskiej marki Archie’s.

Najlepsza stalówka, atrament i obsadka nie pomogą, jeśli użyjemy nieodpowiedniego papieru. Cała przyjemność pisania opiera się na tym fundamencie.

Jak zacząć?

Na początku dobrze jest mieć wsparcie. Możesz zapisać się na kurs kaligrafii lub uczyć się samodzielnie. Do tej drugiej opcji polecamy podręczniki do kaligrafii Piękna Litera Ewy Landowskiej i Barbary Bodziony. Do tej pory wydane zostały trzy części: Kursywa angielska, Minuskuła karolińska oraz Uncjała i Italika. Podręcznik porządkuje wiedzę, przybliża historię kroju pisma i w przejrzysty sposób tłumaczy jak pisać poszczególne litery. Na końcu znajduje się też liniuszek do ćwiczeń, który warto skserować lub przerysować. Niedawno pojawiły się także zeszyty ćwiczeń wydrukowane na odpowiednim papierze do pisania stalówkami.

Ewa Landowska i Barbara Bodziony, autorki Pięknej Litery, prowadzą warsztaty kaligraficzne w całej Polsce oraz Atelier Landowska&Bodziony w Krakowie, gdzie w niezwykłej atmosferze można szlifować technikę sztuki pięknego pisania.

W drogę!

Z naszymi radami poradzisz sobie z doborem przyborów. Wyposażony w odpowiedni papier, stalówki, obsadki i atrament śmiało możesz zaczynać ćwiczenia. Nauka pięknego pisania wymaga cierpliwości i czasu, ale daje też dużo satysfakcji i wyciszenia. Trzymamy kciuki!

zobacz kolekcję

 

tekst: Ilona Machulska, zdjęcia: Magdalena Konik-Machulska